Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) 2019 yılı Ağustos ayında SAMEKS verileri açıklandı. Rapora göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 3,1 puan artarak 47,4 değerine yükseldi

2019 yılı Ağustos ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 3,1 puan artarak 47,4 değerine yükselmiştir.

Endekste gözlenen bu artışta hizmet endeksinin önceki aya göre 3,9 puan artarak 47,5 puana yükselmesi etkili olurken, sanayi endeksi de 1,8 puan artarak 48,7 seviyesine yükselerek nispi bir toparlanma göstermiştir.

Bu dönemde hem hizmet hem de sanayi sektöründe girdi alımları artışını sürdürerek 50 referans değeri üzerindeki seyrini korumuştur. Sanayi sektöründe yeni siparişlerin zayıf seyri üretimdeki artışı sınırlandırırken, sektöre ilişkin istihdam alt endeksinde gözlenen toparlanma dikkat çekmektedir.

Böylece 50 referans değerinin altındaki seyrini Ağustos ayında da sürdüren SAMEKS Bileşik Endeksi, reel sektöre yönelik durgunluğun bu dönemde de devam ettiğine işaret etmiş; buna karşın alt endekslerde önceki aya göre gözlenen artışlar olumlu bir görünüm arz etmiştir.

Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Sektörü Endeksi, 2019 yılı Ağustos ayında, bir önceki aya göre 1,8 puan artarak 48,7 seviyesine yükselmiştir.

Sektöre yönelik girdi alımları, önceki aya göre 1,7 puan artarak 53,8 seviyesinde yükselmiş ve olumlu görünümünü sürdürmüştür.

Yeni siparişler alt endeksinde ise önceki aya göre 0,2 puan artış gözlenmiştir. Böylece yeni siparişlerin zayıf seyrini sürdürmesi, sanayi sektörüne yönelik üretimi olumsuz etkilemeye devam etmiştir. Buna karşın, önceki aya göre 3,0 puanlık artışla 48,2 seviyesinde gerçekleşen üretim alt endeksi, Haziran 2018 döneminden bu yana en yüksek seviyesine yükselmiştir.

Girdi alımlarındaki artışa rağmen yeni siparişlerdeki durgun seyrin sürmesi, nihai mal stoku alt endeksinin önceki aya göre 9,3 puan birden artarak 53,6 seviyesine yükselmesine neden olmuştur.

Bu dönemde sektöre ilişkin üretimin son 14 ayın en yüksek seviyesine yükselmesi istihdama olumlu yansımış ve önceki aya göre 6,3 puan artış kaydeden istihdam alt endeksi 50,0 puana yükselmiştir.

Böylece 48,7 seviyesinde gerçekleşen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi Endeksi, sektöre ilişkin durağan görüntünün yılın 3’üncü çeyreğinde de devam ettiğine işaret etmektedir.

Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi, 2019 yılı Ağustos ayında, bir önceki aya göre 3,9 puan artarak 47,5 seviyesine yükselmiştir.

Önceki aya göre 4,0 puan artarak 42,7 seviyesine gerçekleşen iş hacmi alt endeksi, böylece son 1 yılın en yüksek seviyesine yükselmiştir.

Bu dönemde girdi alımları önceki aya göre 3,4 puan artarak 55,6 seviyesinde gerçekleşmiş ve hizmet sektörünün gelecek dönem görünümü için olumlu bir tablo sunmuştur.

Önceki aya göre 6,4 puan birden artarak 52,4 seviyesine yükselen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi, bu dönemde reel sektörün hammadde ve ara mamul temininde toparlanma olduğunun sinyalini vermektedir.

Sektör genelindeki toparlanma görünümüne paralel olarak istihdam alt endeksinde önceki aya göre 5,0 puan artış gerçekleşmiş ve böylece endeks 48,2 seviyesine yükselmiştir.

Bu gelişmeler ışığında, önceki aya göre gözlenen artışa karşın mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi 50 referans değerinin altındaki seyrini Ağustos döneminde de sürdürmüştür.

YORUM:

Temmuz 2018 döneminden beri 50 referans değerinin altındaki seyrini sürdürmesine karşın, Ağustos 2019 döneminde SAMEKS’teki belirgin toparlanma dikkat çekmektedir. Bu dönemde reel sektöre yönelik açıklanan resmi veriler de SAMEKS’teki toparlanmayı desteklemektedir.

Buna göre bu dönemde T.C. Merkez Bankası tarafından açıklanan imalat sanayi kapasite kullanım oranı ve reel kesim güven endeksinin yanı sıra TÜİK tarafından açıklanan sektörel güven endekslerinde de artış kaydedilmiştir. Her iki sektörde de girdi alımlarındaki artışın sürmesi, firmaların Türkiye ekonomisine olan güveninin sürdüğüne ve endeksteki toparlanmanın önümüzdeki dönemde de süreceğine işaret etmektedir.